ABD Başkanı Donald Trump, İslam dünyasından gelen tüm tepkilere karşın Kudüs'ü İsrail'in resmi başkenti olarak tanıdı ve Tel Aviv'deki ABD Büyükelçiliği'nin Kudüs'e taşınacağını açıkladı. Kudüs'ün İsrail'in başkenti olarak tanınması, Trump'ın seçim kampanyasındaki önde gelen vaatlerden biriydi.

Donald Trump yaptığı açıklamada, bu adımı "gecikmiş bir karar" olarak nitelendirdi ve "Sorunlarımızı başarısız olmuş stratejileri yineleyerek aşamayız" dedi.

"Kudüs sadece üç büyük dinin kalbi değildir" ifadelerini kullanan Trump'ın açıklamasından satır başları şöyle:

"Ben, Kudüs'ü İsrail'in başkenti olarak kabul etmenin zamanının geldiği konusunda kararlıyım.

Bu, gerçekliğin kabul edilmesinden başka bir şey değil. Bu, daha önceden yapılmalıydı.

Dışişleri Bakanlığı'na, ABD Büyükelçiliği'ni Tel Aviv'den Kudüs'e taşıma konusunda hazırlık yapması talimatını veriyorum.

Bu karar, nihai barışa olan bağlılığımızın ihlal edilmesi anlamına gelmiyor."

NETANYAHU: TARİHİ BİR DÖNEMEÇ

İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu, kararı ‘tarihi bir dönemeç’ olarak niteleyip diğer ülkeleri ABD’yi izlemeye çağırdı. Netanyahu, Filistin meselesine bulunacak bir çözümde de Kudüs’ün İsrail’in başkenti olarak kabul edilmesi gerektiğini söyledi.

FİLİSTİN: DİNİ SAVAŞ ÇIKARMAK İÇİN BAHANE ARIYORLAR

Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, ABD'nin başkent kararına ilişkin açıklama yaptı. Filistin Devlet Başkanı Mahmut Abbas konuşmasında "Uzun yılardan beri ABD rol oynuyordu. Bu İsrailin mükafatlandırılmasıdır. Bu aşırı örgütlere yardım edecektir. Bunlar bir dini savaş çıkarmak için bir bahane arıyorlar. Uluslaraası düzeyde hiç bitmeyen savaşlara yol açacaktır." ifadelerini kullandı.

BİNALİ YILDIRIM: TAM BİR SORUMSUZLUK ÖRNEĞİ

Başbakan Binali Yıldırım, Donald Trump'ın açıklamalarını kınadı. Başbakanlık'tan yapılan açıklamaya göre, Trump'ın ifadelerini "sorumsuzluk örneği" olarak değerlendiren Başbakan Yıldırım, "ABD Başkanının Kudüs'ü İsrail'in başkenti olarak ilan etmesi ve buna bağlı adımlar, Türkiye Cumhuriyeti'ne göre yok hükmündedir" dedi.

Başbakan Yıldırım'ın açıklaması şöyle:

"ABD Başkanının Kudüs'ü İsrail’in başkenti olarak ilan etmesi ve buna bağlı adımlar, Türkiye Cumhuriyeti'ne göre yok hükmündedir. Bu karar, Filistin-İsrail barış çabalarına ve Ortadoğu Barış Sürecine indirilmiş ağır bir darbedir. Bu kararla bölgede Pandora'nın kutusu açılmıştır. Filistin ve Ortadoğu Barışını kökten ortadan kaldıracak bu karar, siyasi kaygılarla alınmış tam bir sorumsuzluk örneğidir. Bu kararı alanları şiddetle kınıyorum.

Her zaman olduğu gibi, Mescid-i Aksa başta olmak üzere, Kudüs'ün bütün kutsal mekânlarının statüsüne saygı gösterilmesi, emrivakiler yapılmaması hayati önemi haizdir. Türkiye, Dönem Başkanı olarak İİT Zirvesini 13 Aralık itibarıyla toplamaya karar vermiştir. İslam Dünyasının liderleriyle konu bütün boyutlarıyla istişare edilerek, atılması gereken mukabil adımlar kararlaştırılacaktır."

İBRAHİM KALIN: KARAR YOK HÜKMÜNDEDİR

Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, "ABD Yönetimi'nin Kudüs'le ilgili sorumsuz ve hukuksuz açıklamasını reddediyoruz ve kınıyoruz"dedi. 

Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın resmi Twitter hesabından ABD Başkanı Donald Trump'ın Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanımasına ilişkin, "ABD Yönetimi’nin Kudüs’le ilgili sorumsuz ve hukuksuz açıklamasını reddediyoruz ve kınıyoruz. Bütün dünya, uluslararası hukuk ve BM Kararlarını ihlal eden bu kararı reddetmeli ve Filistin halkının yanında yer almalıdır" ifadelerini kullandı.

MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU: AÇIKLAMAYI KINIYORUZ

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, ABD lideri Trump'ın  Kudüs'ü İsrail'in başkenti olarak tanımasına ilişkin, "ABD yönetiminin Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanıdığı ve İsrail’deki Büyükelçiliğini Kudüs’e taşıyacağı yönünde yaptığı sorumsuzca açıklamayı büyük endişeyle karşılıyor ve kınıyoruz" ifadelerini kullandı. 

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu resmi Twitter hesabından yaptığı açıklamada Trump'ın kararını kınadığını bildirdi. Açıklama şöyle: "ABD Yönetimi'nin Kudüs'ü İsrail'in başkenti olarak tanıdığı ve İsrail'deki Büyükelçiliğini Kudüs'e taşıyacağı yönünde yaptığı sorumsuzca açıklamayı büyük endişeyle karşılıyor ve kınıyoruz. Bu karar uluslararası hukukun ve ilgili BM Kararlarının açık bir ihlalidir."

BEKİR BOZDAĞ: ABD'Yİ KINIYORUZ

Bekir Bozdağ, "ABD Başkanı Trump'ın,Kudüs'ü İsrail'in başkenti olarak tanıma ve ABD'nin İsrail Büyükelçiliğini Kudüs'e taşıma kararı,Türkiye açısından kabul edilemez ve yok hükmünde bir karardır.  Bu kararı veren ABD Başkanı ve ABD, bundan sonra bölgede yaşanacak her türlü olumsuzluğun birinci derecede faili ve sorumlusu olmaktan kurtulamaz" dedi.

Başbakan Yardımcısı ve Hükümet Sözcüsü Bekir Bozdağ, Twitter hesabından yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı: 

"ABD Başkanı Trump’ın, Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanıma ve ABD’nin İsrail Büyükelçiliğini Kudüs’e taşıma kararı, Türkiye açısından kabul edilemez ve yok hükmünde bir karardır. Bu karar, barış kararı değil; bölgeyi kargaşaya, krize, kaosa, çatışmalara ve ateşe atma kararıdır.

ABD Başkanı Trump’ın kararı; Kudüs’ün tarihi ve uluslararası anlaşmalarla belirlenmiş statüsüne ve bölgenin gerçeklerine aykırıdır.

Bu kararı veren ABD Başkanı ve ABD, bundan sonra bölgede yaşanacak her türlü olumsuzluğun birinci derecede faili ve sorumlusu olmaktan kurtulamaz.

Uluslararası anlaşmalara ve BM kararlarına aykırı, dünya ve bölge gerçeklerinden ve aklıselimden uzak ve iç politik hesaplarla alınmış bu karar; kararı alanları, alınan karara sevinenleri, bu karara engel olmayan ve engel olamayan herkese zarar verecektir.

Aldığı haksız, gayri adil, bölgeyi/dünyayı ateşe atan; uluslararası hukuk ve BM kararlarının açık ihlali olan bu kararından dolayı ABD’yi kınıyoruz. Bu karar, bizim için yok hükmündedir.

Müslümanların ve İslam ülkelerinin, Kudüs’e Kudüs’ün statüsüne sahip çıkmak mecburiyeti vardır. Başkenti Doğu Kudüs olan bağımsız, egemen ve coğrafi devamlılık içinde bir Filistin Devleti’nin vücut bulması; tarihi, vicdani ve beşeri bir zorunluluktur.

Türkiye,bugüne kadar olduğu gibi, bugün ve bundan sonra da Kudüs’ün Filistin davasının savunucusu olmaya devam edecektir."

CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN, PAKİSTAN CUMHURBAŞKANI İLE GÖRÜŞTÜ

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, ABD yönetiminin Kudüs’ü İsrail’in başkenti olanak tanıma kararına ilişkin Pakistan Cumhurbaşkanı Memnun Hüseyin ile telefonda görüştü. 

Cumhurbaşkanlığı kaynaklarından edinilen bilgiye göre telefon görüşmesinde, ABD yönetiminin son adımının Ortadoğu’da barış ve istikrarı olumsuz etkileyeceği vurgulandı. Cumhurbaşkanı Erdoğan,1967 sınırları dahilinde başkenti Doğu Kudüs olan bağımsız ve egemen bir Filistin devleti vücut bulmadıkça Ortadoğu’da adil ve kalıcı bir barış olamayacağına dikkat çekti. Cumhurbaşkanı Erdoğan,Türkiye’nin, Kudüs meselesiyle ilgili olarak 13 Aralık 2017 tarihinde İstanbul'da Olağanüstü İslam Zirvesi düzenleyeceğini belirtti. 

KEMAL KILIÇDAROĞLU: TRUMP, KUDÜS'ÜN ORTASINA BİR BOMBA KOYDU

Bazı temaslarda bulunmak için Londra'da bulunan CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, CHP İngiltere Birliği'nin düzenlediği gecede konuştu. Kılıçdaroğlu, Trump'ın Kudüs'ü İsrail'in başkenti olarak tanıdıklarını açıklamasına tepki gösteren Kılıçdaroğlu, "Kudüs'ün ortasına Trump bir bomba koydu" dedi.

Bu tutumu kınadığını belirten Kılıçdaroğlu, Trump'ın bu kararda yalnız kalacağını söyledi.

BM: BİR B PLANIMIZ YOK

Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri, Kudüs kararıyla ilgili açıklamada bulundu. BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, "İki devletli çözüme bir alternatif yok" dedi. Guterres, "Bir B planımız yok" diye konuştu. 

İRAN ULUSLARARASI HUKUK UYARISI

İran’dan da kınama geldi. İran Dışişleri Bakanlığı’nın açıklamasında bu açıklamanın uluslararası kararları ihlal ettiği belirtildi. Ayrıca, İran’ın ABD’yi ciddi biçimde kınadığı da bildirildi.

MACRON: TEK TARAFLI, DESTEKLEMİYORUZ

Avrupa’dan ilk tepki ise Fransa’dan geldi. Karar karşı çıktıklarını dün de açıklayan Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Cezayir’den yaptığı açıklamada, ‘Trump’ın tek taraflı kararının üzücü olduğunu, Fransa’nın desteğini almadığını’ söyledi.

Emek Partisi ile Özgürlük ve Dayanışma Partisi Ortadoğu’da müdahaleye karşı Filistin haklı ile dayanışma çağrısı yaptı.

EMEP: YENİ ÇATIŞMALARIN ÖNÜNÜ AÇACAK

Emek Partisi Genel Başkanı Selma Gürkan ABD’nin Kudüs kararına ilişkin yaptığı açıklamada “Bölgede dinler ve halklar arasında bir çatışmanın körüklendiği süreçte, ABD’nin bu girişimi yangına benzin dökmektir. Böylesi bir girişim bölgede Müslüman ve Yahudi çatışmasını derinleştirmek anlamına gelmektedir. Oysa ki burada esas olan Filistin’in demokratik bir yönetim içerisinde halkların taleplerini dikkate alan gerçek bir çözümdür. Bölgede emperyalist kutuplaşmanın ve çatışmanın bir parçası olarak İsrail’de Yahudi ve Müslüman çatışmasını derinleştirmek, yeni çatışmaların önünü açmak anlamına gelecektir. Filistin halklarının kendi kaderlerini tayin hakkı; kendi geleceğini belirleme hakkı bağlamında Filistin halkı ile dayanışma içerisinde olmak gerekiyor.”

ÖDP: FİLİSTİN’LE DAYANIŞMA ZAMANI

Özgürlük ve Dayanışma Partisi de yazılı bir açıklama yaparak Trump’ın Ortadoğu’da yeni bir saldırı hazırlığı içerisine girdiği ifade edilerek karar, “Tek kelimeyle ateşle oynamak” olarak nitelendirildi. Açıklamada, “Filistin Halkı’nın acılarını tazeleyecek, öfkesini kabartacak bu hamle, Filistin sorununun çözümünü iyice imkansız hale getirecek, adete aşırı sağcı Netanyahu yönetiminin faşist ve ayrımcı politikalarına ‘yeşil ışık’ anlamına gelecektir. Tüm bu yaşananlara karşın, gün mazlum Filistin Halkı’yla dayanışma günüdür”

CHP: KABUL EDİLEMEZ

CHP Genel Başkan Yardımcısı Öztürk Yılmaz ise sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada şöyle dedi: ABD Başkanı Trump’ın Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanıma ve Tel-Aviv’deki Büyükelçiliğini Kudüs’e taşıma kararını kabul edilemez buluyor ve kınıyoruz.

Partimiz, müzakereler yoluyla başkenti Doğu Kudüs olacak 1967 sınırlarına dayanan bağımsız ve egemen bir Filistin Devleti ile güvenlikli sınırlar içinde yan yana yaşayacak İsrail devletine ilişkin çözüm perspektifini desteklemeye devam edecektir.

ABD BAŞKONSOLOSLUĞU ÖNÜNDE PROTESTO EYLEMİ

ABD'nin İstanbul Başkonsolosluğu önünde bir araya gelen Anadolu Gençlik Derneği (AGD) üyeleri, ABD'nin Kudüs'ü İsrail'in başkenti olarak tanıma kararını protesto etti. ABD aleyhine slogan atan üyleler, 'Kudüs, İslam'ındır' pankartı açtı.

Konsolosluk önünde yapılan basın açıklamasında “Trump, Kudüs'ü İsrail'in başkenti olarak tanıyacaklarına ve Amerikan Büyükelçiliğini Kudüs'e taşıyacaklarına dair açıklamalarda bulunuyor. İlk kıblemiz olan Kudüs'ü İsrail'in başkenti olarak nitelendirmek, ABD'nin bu coğrafyadaki tüm varlığının ve ilişkilerinin ciddi bir biçimde sorgulanacağı yeni bir süreci başlatacaktır. Biz bu coğrafyada Amerikan üssü görmek istemiyoruz. Şimdi biz İslam ülkelerinden içi boş kınamalar ya da lanet okumlar değil, sahici yaptırımlar bekliyoruz. Kudüs'ü başkent olarak tanıyacağını ve Büyükelçiliğini Kudüs'e taşıyacağını beyan eden Amerika'dır. O zaman yaptırımların da öfke selinin de ilk muhatabı Amerika'dır." denildi.

AGD üyeleri konsolosluğun duvarına 'Özgür Filistin' yazdıktan sonra eylemlerine son verdi.

ABD'NİN ANKARA BÜYÜKELÇİLİĞİ ÖNÜNDE PROTESTO EYLEMİ

Anlara'daki ABD Büyükelçiliği önünde bir araya gelen AKP üyeleri, ABD'nin Kudüs'ü İsrail'in başkenti olarak tanımasını protesto etti. 50 kişilik grup, ABD ve İsrail aleyhine sloganlar atarak Kur'an okudu.

Grup adına basın açıklaması yapan AKP Mileltvekili ve Türkiye-Filistin Parlamentolar Arası Dostluk Grubu Başkanı Hasan Turan, ABD Başkanı Trump'ın açıklamasını tanımadıklarını ifade ederek, "Bu karar bütün İslam dünyasını incitimiştir, ayağa kaldırmıştır. Kabul edilemez bulunmuştur. Kudüs insanlığın ortak mirasıdır. Bütün dinler açısından kutsal olan bir beldedir. Burayı oldu bittiye getirerek İsrail'in başkenti ilan etmek, 2 milyarlık İslam alemine açıkça bir saldırıdır.  Hıristiyanlar açısından da bu böyledir. Onlar da bu kararı şaşkınlıkla karşıladılar." dedi.

KUDÜS'ÜN ÖNEMİ VE STATÜSÜ

Yahudilik, Hıristiyanlık ve İslam'ın kutsal kabul ettiği Kudüs kentinin statüsü Filistin ve İsrail arasındaki en tartışmalı konulardan biri.

İsrail, 1967'deki Altı Gün Savaşı'nda Doğu Kudüs'ü işgal etti ve bölgeyi halen işgali altında tutuyor. 1967'den bu yana işgal altındaki topraklarda yasa dışı yerleşim faaliyetleri kapsamında 200 bin Yahudi bölgeye yerleştirildi. ABD'nin Kudüs'ü İsrail'in başkenti olarak tanıması, bu yasa dışı yerleşimleri de geçerli kabul etmesi anlamına geliyor.

İsrail'e göre Kudüs, ülkenin bölünmez başkenti. Filistinliler ise Doğu Kudüs'ün gelecekte kurulacak devletin başkenti olmasını istiyor.

ABD, Kudüs'ü İsrail'in başkenti olarak tanıyarak, İsrail'in kurulduğu 1948'den beri bunu yapan ilk ülke olacak.

AÇIKLAMA ÖNCESİ UYARILAR GELMİŞTİ

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, dün grup toplantısında yaptığı konuşmada "ABD'nin Kudüs'ü İsrail'in başkenti olarak tanımlama yönündeki haberler için üzüntümü iletiyorum. Kudüs Müslümanların kırmızı çizgisidir Sayın Trump" demişti.

Erdoğan, konuşmasının devamında şu ifadeleri kullanmıştı: 

"Filistin halkının yaraları kanamaya devam ederken, her gün zulümler sürerken İsrail'e destek olarak böyle bir kararın alınması sadece uluslararası hukukun ihlali değil, aynı zamanda insanlık vicdanına vurulmuş ağır bir darbedir. İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) dönem başkanı olarak bu konunun sonuna kadar takipçisiyiz. Böyle bir adım atılırsa İİT zirvesini İstanbul'da toplayacağız. Sadece bununla kalmayacağız, bu liderler zirvesi ile çok önemli etkinliklerle tüm İslam dünyasını hareketlendireceğiz. Zira, sıradan bir olay değil. ABD bütün işleri bitirdi de şimdi bu mu kaldı? Bu adım diplomatik ilişkilerimizi İsrail'le koparmaya kadar gidebilir."

Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın da 13 Aralık Çarşamba günü İslam ülkeleri arasında ortak hareket etmeye ve koordinasyon sağlamaya dönük olarak İslam İşbirliği Teşkilatını olağanüstü zirveye davet edeceklerini söylemişti.

Suudi Arabistan Kralı Selman bin Abülaziz el Suud, Kudüs'ü İsrail'in başkenti olarak tanımanın dünyanın her yerindeki Müslümanlara karşı bir provokasyon olarak görüleceğini ifade etmişti.

Ürdün Kralı Abdullah, kararın barış sürecinin altını oyacağını ve Müslümanları provoke edeceğini belirtip, Mısır Devlet Başkanı Abdül Fettah el Sisi ise Trump'ı bölgedeki durumu karmaşık hale getirmemesi konusunda uyarmıştı.

İran'ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney, "ABD'nin büyükelçiliği taşıma niyeti onların beceriksizliklerinin ve başarısızlıklarının işareti. ABD'nin Filistin konusunda elleri bağlı. Amaçlarına ulaşamıyorlar" dedi. Hamaney ayrıca "Filistin özgürleştirilecek ve Filistin halkı zafere ulaşacak" açıklaması yapmıştı.

Suriye Dışişleri Bakanlığı ise sabah saatlerinde yaptığı açıklamada ABD'nin Kudüs hamlesinin en sert şekilde kınandığı bildirmişti. İsrail'in Filistinlileri kendi yurtlarından sürmesi projesinin bu kararla destekleneceği belirtilirken "Arap dünyasının kalbindeki Siyonist varlığı başkent olarak tanımak Arap ulusuna kendi hegemonyasını dayatma çabasıdır" denildi.(Kaynak: Evrensel)