Turgutlu Çaldağı Nikel Madeni 2. ÇED raporu mahkemece iptal edildi.
MANİSA 2. Bölge İdare Mahkemesi, Turgutlu İlçesi sınırlarında kalan ve yaklaşık 2 milyon ağacın kesilmesinin öngörüldüğü Çaldağı'nda nikel cevherinin çıkartılmasıyla ilgili hazırlanan ikinci Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) raporunun iptaline karar verdi. Turgutlu Çevre Platformu (TURÇEP) mahkemenin bu kararını basın açıklamasıyla duyurdu.
Çaldağı eteklerinde faaliyete geçecek ilkel yöntemle nikel cevherinin çıkartılacağı gerekçesiyle tepkilere neden olan madenle ilgili firma tarafından bu yılın başlarında hazırlanan 2'nci ÇED raporu 27 Ekim'de Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından onandı.
Ancak rapor, Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği'ne (TMMOB) bağlı odalar, Ege Çevre ve Kültür Platformu (EGEÇEP), Turgutlu Çevre Platformu ve Ekoloji Kolektifi Derneği ile CHP Manisa Eski Milletvekili Hasan Ören'in tepkisine neden oldu. Çevreciler tarafından raporun iptali için Manisa 2. Bölge İdare Mahkemesi'nde dava açıldı. Mahkeme geçen 9 Nisan'da kararı açıklayıp, madenin ikinci ÇED raporunun iptaline karar verdi.
Turgutlu Yankı'dan Doğan Çizmeci'nin haberine göre, TURÇEP, bugün saat 18.00'de Orta Park'taki Saat Kulesi önünde, basın açıklaması düzenleyerek, mahkeminin verdiği bu kararı kamuoyu ve basın mensuplarıyla paylaştı. Açıklamaya CHP Manisa Milletvekili Yıldız Tur Biçer, CHP Manisa Eski Milletvekili Hasan Ören, CHP ve MHP ilçe başkanları, sivil toplum örgütleri ve çok sayıda vatandaş da destek verdi.
Basın açıklamasında konuşan TURÇEP dönem sözcüsü İsmail Alsaç: "Halkımızın 10 yılı aşkın zamandır vahşi madenciliğe karşı verdiği mücadelesinde bugün gelinen aşama, Çaldağı’nda işletilmek istenen nikel madeninin ÇED Raporunun mahkeme tarafından iptal edilmesi olmuştur. Onurlu mücadelemizdeki haklılık, kararlılık, birlik-dayanışma ile halkımızın eseri olan bu başarıyı müjdeli bir haber coşkusu içinde paylaşabilmek için bugün buradayız.”dedi.
Alsaç: "Çaldağı’ndaki maden işletmesinin bakanlık tarafından onaylanan ÇED raporuna karşı “ÇED raporunun iptali ve yürütmenin durdurulması" talebi ile açtığımız dava mahkeme tarafından haklı bulundu. Konunun keşif yapılarak incelenmesini isteyip bilirkişi tayin eden Manisa 2. İdare Mahkemesi, 10 Şubat tarihindeki duruşmada davacı ile davalıları dinlemiş, sonrasında bizlerin itirazları ile bilirkişilerin hazırladığı raporu birlikte değerlendirmiş, sonuç olarak da ÇED raporuna bakanlığın verdiği “ÇED olumludur” kararında hukuka ve kamu yararına uygunluk olmadığı kanaatine vararak, ÇED raporunu iptal etmiştir.." diye konuştu.
Çaldağı’ndaki vahşi madencilik projesine karşı Turgutlu halkının yıllardır verdiği yaşam mücadelesinde haklı olduğu belirterek: "Bu kez de mahkeme kararı ile hukuksal olarak ortaya konmuştur. Bu karar, vahşi madenciliğe ve bu anlayışa destek verenlere karşı atılmış bir yargı tokadıdır. Bu karar, Gediz Vadisini yok edecek çevre katliamına yargı freni ile “dur” denilmesidir." İfadelerini kullandı.
“ÇED oyunlarını bozduk! Vahşi madencilik projesinin önceki ÇED raporu verdiği kararlı mücadele ile halkımız tarafından paçavraya çevrilip tarihin çöplüğüne atılmıştı. Yeni bir senaryo olan 2. ÇED raporu da bu kez mahkeme kararı ile tarihin çöplüğüne atıldı. Önce halkın, şimdi de yargının attığı tokattan sonra maden şirketinin yapması gereken tek şey artık Çaldağı’nı terk etmek olmalıdır." diye sözlerini sürdüren Alsaç: "Çaldağı’nda tel örgüler de, maden şirketini de istemiyoruz. Çaldağı’nın yeniden özgür kalmasını ve halkın olmasını istiyoruz. Halkımız yıllardır verdiği kararlı mücadelesi ile bu madene geçit vermeyeceğini her yönüyle ortaya koymuştur. Bilsinler ki; Çaldağı artık bizler için sadece bir dağ değil, tüm halkımızın ortak sevdası olmuştur." dedi.
Bir heyetle TBMM’ye giderek, tüm Manisa milletvekillerini de yanımıza alıp, hem halkımızın hem de mahkemenin kararı doğrultusunda Çaldağı’ndaki madencilik projesinin iptalini talep edececeklerini belirten Alsaç sözlerini şu şekilde tamamladı: "ÇED davaları yatırım düşmanıdır” diyen Sayın Çevre Bakanını, bizlerin yatırım düşmanı değil, vatansever, insansever ve doğasever olduğu, kendilerinin yatırım sandığı şeyin aslında soygun ve talan olduğu, ÇED raporlarının amacından nasıl saptırıldığı konularında hem bilimsel, hem de hukuksal verilerle aydınlatmak da isteriz. Böyle bir aydınlatılmaya ihtiyaçları olabilir belki. Çünkü kamuoyu Türkiye’de gerçekten de bir Çevre Bakanlığı var mı, varsa eğer hangi işlere bakmaktadır bunu çok merak ediyor. Bu duygularla halkımıza “gözünüz aydın” diyerek, mahkeme kararının hayırlı uğurlu olmasını diliyoruz.”
Basın açıklamasında söz alan CHP Manisa Milletvekili Yıldız Tur Biçer: "Mücadelemiz ve sonunda kazandığımız zafer kutlu olsun. Bu süreçte 11 yıldır mücadele eden, direnen Turgutlu Halkına, Başta Turçep olmak üzere bütün çevre derneklerine, sevgili milletvekilimiz Hasan Ören’e bir kez daha şükranlarımı, teşekkürlerimi sunuyorum. Burada bence en çarpıcı nokta, Mahkemenin, Bakanlığın vermiş olduğu ÇED olumlu raporuna hukuKsuz ve kamu yararına aykırı olarak değerlendirmesidir. Yani Çevre Bakanlığı suç işlemiştir.” diye konuştu.
Ardından söz alan 22. ve 24. dönem CHP Manisa Milletvekili Hasan Ören de: "Mücadeleyi inanmış insanların başarısıdır bu. 11 yıl sonunda haklılığımızı başladığımız gün bildiğimiz için bu sonucu da tahmin ediyorduk. Ama sorun bitmedi. Sakın ola gevşemeyelim. Buradaki büyük pastayı yemek isteyen çok olacaktır. Mücadelemiz devam edecek. İçimizdeki sorunlar ne olursa olsun birey olarak öne çıkacağız. Ama tehlikenin büyüğü burda bertaraf edildiğiyse Gördes’tekinin de edilmesi için elimden gelen gayreti göstereceğim." dedi. (Doğan ÇİZMECİ-Turgutlu Yankı)
Mahkeme kararı hakkında kısa bilgi:
Mahkemenin verdiği karara ilişkin, TURÇEP tarafından ayrıca basına yapılan açıklamada Bakanlığın ÇED olumlu kararında mahkeme tarafından hukuka ve kamu yararına uygunluk bulunmadığı belirtilirken, şu açıklama yapıldı:
Bilirkişi heyetinin sunduğu raporda 17 sorudan 10’unun eksik ve olumsuz bulunduğu görülmüştür. Yapılan itirazlar ve bilirkişi heyetinin raporunu birlikte değerlendiren Manisa 2. Nolu İdare mahkemesi, buna göre;
- Çaldağ Nikel Madeni Projesi içerisinde bir alt faaliyet/üretim olarak yer alsa da, yılda 1 milyon ton sülfürik asit üretilecek bir tesisin işleyişinin bir kaç sayfa ile aktarıldığı,
- Sülfürik Asit Üretim Tesisi için kullanılacak prosesler, reaktörler, ekipmanlar konularında yeterli bilgi olmadığı,
- Çaldağ Maden Projesi faaliyet alanında, kükürt ve sülfürik asit depolanması ve sülfürik asit üretimi konusundaki bilgilerin, kontrol yöntemlerinin ve çevresel etkilerinin yeterli şekilde ele alınmadığı,
- Sülfürik asit üretim tesisinin Çaldağı Maden Projesi içinde bir alt faaliyet olarak ele alınsa da, yıllık 1 milyon kapasiteli bir sülfürik asit üretim tesisi için ayrı bir ÇED alınmasının zorunlu olacağı,
- İşletme sırasında oluşması muhtemel asit kaya drenajının önlenmesi veya en aza indirilmesine dair bir bilgiye yer verilmediği…tespitlerinde bulunarak ÇED raporunun iptaline karar vermiştir.