Cumartesi Anneleri 915 haftadır kayıplar için adalet istiyor. 915. haftada; yargının, asıl işlevi olan adaletin sağlanması görevini yerine getirmediği için 42  yıldır sonuç alınamayan Cemil Kırbayır dosyasını, bir kez daha hatırlattı.

Bu haftanın basın metnini İHD İstanbul Şube Başkanı Gülseren Yoleri okudu. Kars Eğitim Enstitüsü öğrencisi Cemil Kırbayır'ın 13 Eylül 1980 tarihinde Ardahan'ın Okçu Köyü'ndeki evinden gözaltına alındığını belirten Yoleri, Kırbayır'ın hikayesini şöyle aktardı: "Ailesi 25 gün boyunca gözaltı merkezine giderek Cemil'in ihtiyaçlarını karşıladı, ondan yazılı olarak 'gönderdikleriniz bana ulaştı' diyen mesajlar aldı. Ancak 8 Ekim tarihinden sonra gözaltı merkezine giden aileye 'oğlunuz firar etti, bir daha onu sormaya gelmeyin' denildi.

Baba İsmail Kırbayır ve Türkiye Barolar Birliği'nin ilgili kurumlara yaptığı suç duyuruları sonuçsuz kaldı. Cemil'den bir daha haber alınamadı. 05 Şubat 2011 tarihinde, dönemin Başbakanı Recep Tayip Erdoğan ile Dolmabahçe Sarayı'nda görüşen Cumartesi Anneleri'nin arasında 103 yaşındaki Berfo Kırbayır'da vardı. Görüşmede Erdoğan'a yaşadıklarını anlattı ve 'ben ölmeden bana oğlumu bul' dedi. Görüşmeden çok etkilenen Erdoğan, 'gerekli tüm imkanları sağlayacağım, Cemil Kırbayır'ı mutlaka bulun' diyerek bir meclis araştırma komisyonu kurulmasını sağladı.

Mersin Milletvekili Prof. Dr. Zafer Üskül başkanlığında kurulan komisyon, yürüttüğü çalışma sonucunda döneme ait belgelere ulaştı. Cemil Kırbayır'ı sorguda gören çok sayıda tanıkla, sorgulamayı yapan emniyet ve MİT mensuplarıyla görüştü. Titiz bir çalışma sonucunda 350 sayfalık bir rapor hazırladı. Raporda; Cemil Kırbayır'ın gözaltındayken işkence ile hayatını kaybettiği ve bedeninin ölümüne sebebiyet veren kamu görevlilerince ortadan kaldırıldığı kayıt altına alındı. Böylece Cemil'in gözaltında kaybedildiği resmiyet kazandı. Komisyon ayrıca düzenlediği raporla birlikte Kars Cumhuriyet Başsavcılığı'na suç duyurusunda bulundu.

Ancak iktidar, bu insanlığa karşı suçla yüzleşme, hesaplaşma cesaretini gösteremedi. On yıl sürüncemede bıraktığı dosyayı, araçsallaştırdığı yargı eliyle kapatmayı tercih etti. Adalet Bakanlığı'nın talebi üzerine, Yargıtay 'kanun yararına bozma' kararı vererek, dosyanın zamanaşımı gerekçesiyle kapatılmasının önünü açtı. Kars Cumhuriyet Başsavcılığı 'zamanaşımı süresinin dolması nedeniyle kovuşturma yapılmasına yer olmadığına' karar verdi. İnsan Hakları Derneği avukatlarının kararın kaldırılması ve şüpheliler hakkında kamu davası açılması başvurusu ise reddedildi. Bunun üzerine dosya Anayasa Mahkemesi'ne taşındı. 'Oğlum gelirse' diye kapısını hep açık tutan Berfo Ana'nın bize mirası, Cemil'i ve tüm kayıplarımızı aramaya devam etmektir."

Yoleri, devleti yönetenleri Berfo anneye verdiği sözü yerine getirmeye çağırdı, Yoleri, Cemil Kırbayır'ın akıbetini açıklayacak, TBMM Raporu'nda da isimleri geçen fail ve sorumluların yargılanmasını sağlayacak adli ve siyasi iradeyi göstermelerini istiyoruz" dedi.