HABERİN VİDEOSU

https://youtu.be/787A9fG9bxk

Etkinliğe konuşmacı olarak Erdoğan Yılmaz (Jineps Gazetesi-Adige Dili), Murat Mıhçı (Aktivist-Ermenice Dili), Av. Mehmedali Barış Beşli (Laz Kültür Derneği Başkanı-Laz Dili) Miraz Roni( Öğretmen-Yazar-Kürt Dili)katıldılar.

Konuşmacılar, başta Lazca, Ermenice, Kürtçe ve Adige (Çerkezce) dilleri olmak üzere hem ülkemizde hem de dünyada dillerin tarihsel gelişimleri, özgür bırakılması, baskı altına alınmaması, geliştirilmesi konularında görüşlerini açıklarken, dillerin büyük bir kültür, yaşam zenginliği olduğuna dikkat çekildi.

Tüm konuşmacılar, Ana dilin bir insan hakları sorunu olduğunu, en temel bir hak olduğunu dillere sahip çıkılması çağrısında bulunuldu.

Toplantı öncesi DKDER AKADEMİ adına yapılan açıklamada ise  şu noktalara dikkat çekildi.

1999 yılında Birleşmiş Milletlere bağlı, (UNESCO) tarafından kültürel çeşitliliği ve çok dilliliği desteklemek amacıyla 21 Şubat günü, Uluslararası Anadili Günü olarak kabul edilmiş, anadili ve anadilinde eğitim hakkı güvence altına alınmıştır.

UNESCO Dünya Tehlike Altındaki Diller Atlası'na göre, Türkiye'de 18 anadili yok olmuş veya yok olma tehlikesi altındadır.

Dünya dilleri üzerine çalışmalara yer veren ethnologue.com’a göre ; uzun vadede 6 bin 809 dünya dilinden sadece 600 kadarı hayatta kalabilecek. Yapılan araştırmalara göre her 14 günde bir dil ölüyor ve 2100 yılında yeryüzündeki 7 bine yakın dilin yarıdan fazlası yok olacak.

UNESCO 2020 yılında “Dillerin Sınırları Olmaz” temasını anadillerde dâhil olmak üzere dillerin kültürler arası diyaloğa ve barışa olan etkisine dikkat çekmek için seçti.

Dostluk ve Kültür Derneği(DKDER) olarak, Türkiye’de yaşayan bütün halkların dillerini özgürce kullanmalarının önündeki engellerin kaldırılması ve anadilinde eğitimin yasal güvenceye kavuşturulması gerektiğini savunmaktayız.  

Bu doğrultuda ;

1-Çok dilli ve çok kültürlü toplum olan ülkemizde eğitim sistemi; tek dil dayatmasını terk edip, anadili eğitiminin anayasa ile insan hakları ve temel özgürlükler çerçevesinde güvence altına alınması gerekmektedir.

2-Çocuk haklarını düzenleyen uluslararası sözleşmelerdeki maddelere konulan çekinceler kaldırılarak onaylanması gerekmektedir.

3-Ülkemizde yaşayan ve yok olma tehlikesi altında olan anadillerin, eğitimde ve kamusal alanda kullanılabilinmesi için gerekli olan yasal ve idari düzenlemelerin vakit geçirilmeden yapılması gerekmektedir.

4-Üniversitelerde, ülkemizdeki tüm anadillerinin ve kültürlerinin araştırılması bir envanter altına alınması, geliştirilmesi ve kültürel zenginliklerimizin arttırılması için anabilim dalları, enstitüler kurulmalıdır.

Birleşmiş Milletlerin, Eğitim Bilim ve Kültür örgütü olan UNESCO tarafından 1999 yılından itibaren kutlanmaya başlayan “21 Şubat Dünya Anadili Günü” kapsamında demokratik kitle örgütlerimiz kendi dillerinde söyleşiler, paneller ve sanatsal etkinlikler ile anadilinin önemi üzerinde durmalı, milliyetçi ve ırkçılığın barışın ve halkların düşmanı olduğu vurgulanarak halkların kardeşliği pekiştirilmelidir.