Ege Bölgesi'nde yaşanan hak ihlalleri raporunu kamuoyuyla paylaşan İHD İzmir Şubesi; gözaltında 187, kadın ve LGBTİ+'lara yönelik 197, çocuğa yönelik 62, mültecilere yönelik 3 bin 141, çalışma yaşamında 263, Ege Bölgesi Hapishanelerinde 158, çevreye yönelik 18 hak ihlalini yaşandığını, ayrıca 4 bin 536 da diğer hak ihlallerinin gerçekleştiğini aktardı.

İnsan Hakları Derneği (İHD) İzmir Şubesi Mayıs, Haziran, Temmuz, Ağustos aylarında Ege Bölgesi'nde yaşanan hak ihlallerinin derlendiği raporu kamuoyuyla paylaştı. Dernek binasında yapılan basın açıklamasının metnini Avukat Zafer İncin yaptı.

İncin, hazırladıkları raporu yerel ve ulusal basın taramaları, kişilerin bizzat veya ailelerinin yaptığı başvurular, cezaevindeki tutukluların gönderdiği mektuplar, tutuklu ailelerinin telefon görüşmeleri aracılığıyla kendilerine ilettikleri bilgiler temel alınarak hazırlandığını dile getirdi.

'GÖZALTINDA 187 HAK İHLALİ YAŞANMIŞTIR'
Ege Bölgesinde birçok hak ihlali yaşandığını vurgulayan İncin, valiliğin düşünce ve ifade özgürlüğü kapsamında 21 günlük yasak ilan ettiğini hatırlattı. İncin İzmir Barosu eyleminin yasaklandığını hatırlatarak, "Bir basın açıklamasına müdahale, bir basın açıklamasını yaptırmama, kelime yasaklamaları (Cumartesi Anneleri), siyasi partilerde faaliyet gösteren gençlere yönelik ajanlık teklifi, bu gençlerin ailelerini sıkıştırarak gençlere baskı oluşturma boyutuyla üç hak ihlali başvurusu, sosyal medyalarındaki paylaşım nedeniyle bir hakime inceleme ve iki hakime mesleklerinden uzaklaştırma verildi. Gazetecilik faaliyetleri sırasında bir gazetecinin kamera ve fotoğraf makinelerine el koyma yaşandı, bir gazeteciye de JES haberi nedeniyle Aydın Valiliği'nce dava açıldı. Gaziemir Belediye Başkanı gözaltına alındı. Ayrıca düşünce, ifade özgürlüğü ve örgütlenme özgürlüğü kapsamın da 110 gözaltı yaşanmış bunlardan altı kişi tutuklanmış, bir kişinin dosyasına kısıtlılık getirilmiştir. Ayrıca gözaltı sırasında 28 kişi darp, şiddet, işkence ve tacize maruz kalmıştır. Gözaltı başlığı altında toplamda 187 hak ihlali yaşanmıştır" diye belirtti.

'KADIN VE LGBTİ+LARA YÖNELİK 197 HAK İHLALİ YAŞANDI'
İncin, her ay yüzlerce kadının, erkek şiddetine maruz kaldığını kaydetti ve Ege Bölgesi'nde kadın cinayetlerine karşı yapılan eylemlerde 28 kadının gözaltına alındığını hatırlattı. İncin, "Bu eylemliliklerde 28 kadın şiddet ve darbe, gözaltılar da dört kadın küfür ve tacize uğramıştır. Dört aylık süre içinde yedi kadın taciz ve tecavüzü yaşanmış, 28 kadın da darp edilmiştir. Ayrıca dört kız çocuğu fuhuşa zorlanmış, beş kız çocuğu cinsel istismar ve tacize uğramıştır. Bölgemizde 27 kadın cinayeti, 14 şüpheli ölüm ve intihar tespit edilmiştir. Erkekler tarafından 21 kadın fuhuşa sürüklenmiş/zorlanmış, bir kadının evi kundaklanmış, üç kadın işkence görmüş, bir kadın kaybedilmiş, iki kadın öldürülmeye teşebbüs edilmiş, üç kadın zorla alıkonmuş, bir kadın kezzaplı saldırıya uğramış, beş kadın öldürme tehdidi almıştır. Bu dönemde sosyal medyalardan kadına yönelik hak ihlalleri yaşanmıştır. Taciz üç, kadın cinayetlerini övme bir, İktidar partisi kadınlarına 'fahişe' denmesi. Boşanma aşamasındaki bir kadın çocukları ile tehdit edilmiştir. Ülkemizde tamamen öteki görülen ve her kötülüğün müsebbibi gibi gösterilmeye çalışılan LGBTİ+ bireylere yönelik gözlemlenen hak ihlalleri şunlardır: Sağlığa yönelik şiddet bir, cinsel kimliğine saldırı bir, cinsel kimliği nedeniyle aileye haber verme tehdidi bir, psikolojik şiddet bir, cinsel kimliğini teşhir ederek işinden etmek bir, cinsel kimliği nedeni ile ailesi tarafından dışlanmasına neden olmak. Bu başlık altında toplam 197 hak ihlali yaşanmıştır" şeklinde belirtti.

'ÇOCUĞA YÖNELİK 62 HAK İHLALİ YAŞANDI'
Çocuğa yönelik hak ihlalleri de artış gösterdiğini belirten İncin, şunları söyledi: "İki çocuk darba uğramış, iki çocuk istismar edilmiş, altı çocuk cinayeti görülmüş, bir şüpheli çocuk ölümü yaşanmış, sokağa çıkma yasakları nedeniyle dört çocuğa psikolojik şiddet uygulanmış, 15 çocuk ihmal nedeniyle ölmüş, sekiz çocuk yaralanmış, beş çocuk cinsel istismar ve tacize uğramış, pandemide bir çocuğun sağlığı tehlikeye atılmış, bir çocuk sosyal medya paylaşımlarından gözaltına alınmıştır. Yine büyükler tarafından, üç çocuğa hırsızlık yaptırılmış, üç çocuğa uyuşturucu kullandırılmış, dört çocuk fuhuşa zorlanmış, iki çocuk suça itilmiştir. Çocuk işçilerden iki çocuk, işte ölmüş, iki çocuk annesiyle tutuklanmış, bir çocuk da polise mukavemetten tutuklanmıştır. Bu alanda 62 hak ihlali yaşanmıştır."

'MÜLTECİLERE YÖNELİK 3 BİN 414 HAK İHLALİ YAŞANDI'
Ege Bölgesi'nde sınırda bulunan illerinden kaynaklı mülteciler için bir geçiş alanı olduğunu belirten İncin, "737 mülteci yurtdışına geçmeye çalışırken yakalanmış, iki mülteci ölümü yaşanmış, dört mülteci geçiş sırasında kaybolmuş, iki mülteci şüpheli şekilde ölmüş, 2585 mülteci sınıra itilmiş, Geri Gönderme Merkezlerinde (GGM) tutulan 28 mülteci sınırdaşı edilmiş, pandemide 1 mülteciye kağıt reçete zorunluluğu dayatılmış, Harmandalı GGM'inda 55 mülteci sağlık hizmeti alamamıştır. Mültecilere yönelik 3 bin 414 hak ihlali yaşanmıştır" dedi.

'ÇALIŞMA YAŞAMINDA 263 HAK İHLALİ'
Çalışma yaşamında hem savaşlar hem pandemi hem de ekonomik krizler nedeniyle birçok işten çıkarılma, tazminat alamama, eylem yapamama, örgütlenmeyi engelleme, sağlık ve avukat örgütlerine saldırı gibi hak ihlalleri tüm yurtta görüldüğünü belirten İncin, "Bölgemizde de 142 işçi yaralanmış, 33 işçi iş cinayeti sonucu ölmüş, 54 sağlıkçı koronaya yakalanmış, iki intern doktor devlet ihmali sonucu korona olmuş, bir sağlıkçı koronadan ölmüş, 11 (sağlıkçı, avukat) çalışan saldırıya uğramış. Ayrıca sendikal faaliyetleri nedeniyle 4 işçi cezalandırılmış, pandemiden dolayı sağlıkçıya ödeme yapılmaması nedeniyle 1 hak ihlali yaşanmıştır. Meslek odalarının çalışmasını engellemeye yönelik 1 hak ihlali yaşanmış, Türkiye'de her gün yayınlanan pandemide şaibeli bilgileri vermeyle doğru bilgilenme hakkının engellenmesi bir, olayın faili olan bir kişiye bilirkişi görevinin verilişi toplamda 263 hak ihlali yaşanmıştır" ifadelerini kullandı.

'EGE BÖLGESİ HAPİSHANELERİNDE 158 HAK İHLALİ GERÇEKLEŞTİ'
Ege Bölgesi cezaevlerinde durumun giderek kötüleştiğini vurgulayan İncin, sözlerine şöyle devam etti: "Üç tutuklu bu süreçte açlık grevine girmiş, iki tutuklu ölüm orucuna girmiş, koronavirüs sebebiyle iki ağır hasta mahpus derneğimize serbest bırakılmadıklarına dair başvuruda bulunmuş, üç yeni ağır hasta tutuklu belirlenmiştir. Hastaneye yatış işlemi yapılmadığından sekiz mahpusun tedavi hakkı engellenmiş, bir tutuklu koğuşta darba maruz kalmış, bir koğuşta arama bahane edilerek eşyalar parçalanmış, dört kişiye hukuksuz hücre cezası verilmiş, 34 kişi koğuşta kapasite üzerinde kaldıklarına dair başvuruda bulunmuş, iki kişi cezaevinde can güvenliğinin olmadığını beyan etmiş, 33 siyasi tutuklu infaz indiriminden yararlandırılmamış, 33 tutuklu Covid-19 tehlikesi ile karşı karşıya kalmış, 22 tutkulunun dilekçe hakkı engellenmiş, bir kişi havalandırmaya çıkarılmadıklarına dair başvuru yapmış, ölüm orucunda iki tutukluya zorla müdahale girişiminde bulunulmuş, bir haberleşme kısıtlaması, bir pandemi bahane edilerek görüş yasağı, bir pandemi bahane edilerek avukat kısıtlaması, bir pandemi gerekçesi ile kitap sınırlaması, bir pandemi gerekçesiyle sosyal faaliyetlerin askıya alınması, bir keyfi olarak sevk ve naklin uygulanmaması, bir keyfi hücre cezası tespit edilmiştir. Ege Bölgesi cezaevlerinde toplamda 158 hak ihlali gerçekleşmiştir."

'18 ÇEVRE HAK İHLALİ GERÇEKLEŞTİ'
Doğayı korumak, çevreye zarar vermemek ve gelecek nesillere yaşanılabilir bir dünya bırakmak bu doğada yaşayan herkesin sorumluluğu olduğunu vurgulayan İncin, "Bir hukuksuz RES yapılmış, JES için bir hukuksuz onay gerçekleşmiş, Salda Gölü tahrip edilmiş, Kuvar ve silisli kum dökerek çevre kirliliğine neden olunmuş, Prina atıkları nedeniyle çevre kirliliğine neden olunmuş, Prina atıkları nedeniyle Nikita nehri zehirlenmiş, tatil sitesi tarafınca ağaçlar kesilmiş ve dere yatağı değiştirilmeye çalışılmış, yine bir başka yerde dere yatağına müdahalede bulunulmuş, bir jeotermal kuyuda patlama meydana gelmiş, Urla kalker ocağına ÇED sürecinde çevre zararı gerçekleşmiş, Aydın Valiliği JES'te ölçüm yapımını engellemiş, Gaziemir'de radyoaktif atıklar bulunmuş, enerji projeleri için hızlı kamulaştırmaya gidilmiş, otel önüne kalsit dökerek hak sağlığı tehdit edilmiş ayrıca bir orman yangını ve bir hayvana şiddet olayı tespit edilmiştir. Çevre konusunda toplamda 18 hak ihlali gerçekleşmiştir" dedi.

'4 AYDA, 4 BİN 356 HAK İHLALİ GERÇEKLEŞTİ'
Diğer hak ihlalleri alanında ise yaşam hakkı ihlali, darp, silahlı saldırı gibi olayların çokluğu dikkati çektiğini vurgulayan İncin, sözlerini şöyle tamamladı: "74 kişi cinayet sonucu yaşamını yitirmiş, 155 darp, şiddet, yaralama, silahlı saldırı vb. olay yaşanmış, 45 şüpheli ölüm ve intihar gerçekleşmiş, bir işyerine silahlı saldırı gerçekleşmiş, Roman yurttaşların çadırları yakılmış, Metro çalışması nedeniyle 11 ev zarar görmüş, bir hasta yakını küfre maruz kalmış, LGS'de pandemiye uygun davranılmamış, dört sağlıkta ihmal kararı verilmiş, beş adli mahpusa kötü muamelede bulunulmuş, bir kişi kendisini yakmış, iki kişiye maske takmadıkları gerekçesiyle onur kırıcı muamelede bulunulmuş, bir engelli bireye resmi kurumda darp uygulanmış, bir İHD yöneticisi basın tarafından hedef gösterilmiştir. Diğer alanında toplamda 302 hak ihlali gerçekleşmiştir. Ege bölgesinde son 4 ayda toplamda 4 bin 536 hak ihlali gerçekleşmiştir."