Evrensel gazetesinin, Basın İlan Kurumu’nun (BİK) bayi satışlarına dair verdiği ilan ve reklam kesme cezasına yaptığı itiraz reddedildi. Gazete okurlarının üçten fazla aldığı gazeteler suç unsuru sayıldı. BİK, Evrensel’in okur dayanışmasını suç unsuru olarak görürken alınan gazetelerin nereye götürüldüklerine de raporlarında yer verdi.

Evrensel’in haberine göre, Evrensel gazetesinin avukatı Devrim Avcı, “Siz okurların fiziki takibini mi yapıyorsunuz? Biz tutanaklardan bunu anlıyoruz” diyerek duruma tepki gösterdi. BİK, gazetenin asgari fiili satış şartını gerçekleştiremediğini iddia ederek bayilerde tek tek incelemeler yaptı.

Birden fazla gazete almak ve cezaevine götürülmesi suç sayıldı

BİK, 28 Kasım 2019’da Adana, Ankara, Diyarbakır, İstanbul, İzmir ve Kocaeli’de tek tek bayilere giderek “Son noktalı bayilerde satışların makul ve kabul edilebilir gerekçelerle birden fazla yapılan satışlar istisna olmak üzere fiilen ve birer birer yapılmış olması” hükmüne aykırılık teşkil ettiğini, okuyucuların “birden fazla gazete aldığını” belirlediğini aktardı. Diyarbakır’da ise 28 Kasım’da Nevzat Aydın bayisine gönderilen gazetelerin beşinin bir kişi tarafından alınıp cezaevine götürülmesi suç sayıldı. Kurum bu beş gazetenin cezaevine götürüldüğü bilgisine nereden ulaştığına ise raporunda yer vermedi.

28 Kasım’da İzmir’de Meydan Market’te sekiz gazetenin, Has-Er Market’te üç gazetenin bir kişi tarafından alınması da cezanın sebebi sayıldı. Kurum, Ankara’da 28 Kasım 2019’da Mert Ulaş adlı bayiye 47 gazete ulaştırıldığı, 43 gazetenin bir okur tarafından alınıp dağıtıldığını belirtti. Adana’da Nesrit Bulut bayiinden beş, Aktif Gıda Pazarlama adlı bayiden iki adet gazete almasıda BİK raporlarına yansıdı. Gebze’de BİK’in yaptığı denetimlerde ise Şen Gıda bayisine 20 gazete verilmesi ve bunun 15’inin toplu olarak satın alınması, Zaman Gıda’dan ise sekiz gazetenin alınması raporda yer aldı.

“BİK hem şikayetçi hem hakim hem de polis rolü oynuyor”

Avukat Avcı Basın İlan Kurumu’nun görevinin yönetmelikle resmi ilanları ve reklamları dağıtmak olarak belirlendiğini ancak kurumun bunu Evrensel, BirGün, Cumhuriyet gibi gazeteleri bastırmak için kullandığını belirterek, “Basın İlan Kurumu kendi kendine resmen şikayetçi oluyor, kendi kendine araştırma yapıyor ve cezasını yine kendisi veriyor. İlan kesiyor reklam durduruyor. BİK hem şikayetçi, hem mağdur, hem savcı, hem hakim, hem de polis rolü oynuyor. Böyle bir durum hukuk devletinde kabul edilemez.” dedi.

“Gazete okur üzerinden cezalandırılmaya çalışılıyor”

Kararın Evrensel’in “Bir oku, bir okut” kampanyasını engelleme çalışması olduğunu söyleyen Avcı, “‘Diyarbakır’da gazete alıp cezaevine götürüyor’ deniliyor. Siz gazeteyi alan insanları takip mi ediyorsunuz? Cezaevine götürüldüğünü nereden biliyorsunuz? Fiziki takip sürecine mi alıyorsunuz? Biz bu tutanaktan onu anlıyoruz. Gazete okur üzerinden cezalandırılmaya çalışılıyor. Biz de bunlarla ilgili hukuki yola başvuracağız elbette” ifadelerini kullandı.