İnsan Hakları Derneği (İHD), Çağdaş Hukukçular Derneği (ÇHD), Med Tutuklu ve Hükümlü Aileleri Hukuki ve Dayanışma Dernekleri Federasyonu (MED TUHAD-FED) ve Özgürlük İçin Hukukçular Derneği (ÖHD), Kovid-19 Hapishane İzleme Haftalık Bülteni’nin 4’üncüsünü yayımladı. Cezaevlerine yapılan ziyaret, tutuklulardan gelen mektup ve faks ile tutuklu yakınlarının aktarımlarıyla hazırlanan bültende, cezaevlerinde alınan önlemlerin pandemi karşısında yetersiz olduğu vurgulandı. 

HASTA TUTUKLULARIN DURUMU 

Bültende, “Sağlığa erişim hakkına dair temel ilke ve düzenlemeler” başlığı altında hasta tutukluların durumuna geniş yer verildi. Hasta tutuklulara ilişin şu bilgiler paylaşıldı: 

“* İzmir Şakran 4 Nolu T Tipi Kapalı Hapishanesi’nde kalan kalp hastası Abdullah Batı, kriz geçirmiş ve açık kalp ameliyatı ile 4 kalp damarı değiştirilmiştir. 

* Ümraniye Hapishanesi’nde tutuklu bulunan 70 yaşındaki Abdullah İşler kalp hastasıdır. Tarsus 3 Nolu T Tipi Hapishanesi’nde bulunan Abdullah Özdemir, prostat kanseridir, böbreğinde kist ve kronik iltihaplanma vardır. Ayrıca disk kayması ve omurgada kronik ağrıları mevcuttur. 

* Afyon 1 Nolu T Tipi Kapalı Hapishanesi’nde 2007 yılından bu yana tutuklu bulunan Adem Amaç’ın, bağırsak bölgesinde yaralanmadan kaynaklı karın içi organlarda ve karın duvarında kas yapısını tamamen ortadan kaldıran parçalanma mevcuttur. 12 kez ameliyat geçirmiştir ve tedavisi devam etmektedir. 2010-2011 yılları arasında Adana’da geçirdiği ameliyat sırasında karın bölgesine iki adet delik açılmıştır. Uzun yıllardır bu delikten sürekli iltihap aktığı için yaraları kapanmamaktadır. 

* İstanbul Silivri 5 Nolu L Tipi Kapalı Hapishanesi’nde 25 yıldır tutuklu bulunan Cengiz Sinan Halis Çelik, mesane kanseridir ve aynı zamanda epilepsi hastasıdır. Omurgada ve başında 22 ayrı şarapnel parçaları bulunmaktadır. Bağışıklık sistemi zayıf olan mahpus, tekerlekli sandalye ile yaşamaktadır. Elazığ 1 Nolu Yüksek Güvenlikli Kapalı Hapishanesi’nde tek başına tutulan Deniz Yıldırım da kolon kanseridir ve halen tedavi görmektedir.” 

Bültende diğer cezaevlerinde bulunan bazı hasta tutukluların isimleri de paylaşıldı. Hasta tutukluların isimleri ve kaldıkları cezaevleri şöyle: “Ali Kurban Ali İzmir Şakran 3 Nolu T Tipi Hapishanesi, Cemal Aydoğan Kocaeli Kandıra 2 Nolu F Tipi Cezaevi, Cengiz Eker Balıkesir Bandırma 2 Nolu T Tipi Cezaevi,  Cuma Tek  (yüzde 70 engelli) Van Yüksek Güvenlikli Cezaevi, Çeçan Topçu İzmir Şakran 3 Nolu T Tipi Cezaevi, Dicle Bozan Elazığ T Tipi Cezaevi, Ebedin Abi Kayseri Bünyan 2 Nolu T Tipi Cezaevi, Emin Güler (yüzde 95 engelli) Urfa 2 Nolu T Tipi Cezaevi, Engin Aydınalp Samsun Bafra T Tipi Cezaevi, Eser Morsümbül İzmir Şakran 1 Nolu T Tipi Cezaevi, Hayati Kaytan Bolu F Tipi Cezaevi, Hikmet Kara Van Yüksek Güvenlikli Cezaevi, Mehmet Ayaz Van Yüksek Güvenlikli Cezaevi, Soydan Akay İstanbul/Silivri 9 Nolu Cezaevi, Sekvan Becerikli Aliağa (Şakran) 2 Nolu T Tipi Cezaevi, Yılmaz Suncak Şakran 4 Nolu T Tipi Kapalı Cezaevi.”

 3 TUTUKLU BİRBİRİNE MUHTAÇ 

Metris R Tipi Cezaevi’nde bulunan hasta tutuklu Ergin Aktaş, Abdullah Turan ve Serdar Yıldırım’ın durumu aktarılan bültende, “İki elini kaybetmiş ve KOAH ile tüberküloz hastalıkları olan 32 yaşındaki Ergin Aktaş, 2011 yılından beri hapistedir. Ergin Aktaş ve boynundan aşağısı tutmayan ve yatağa bağımlı olan Abdullah Turan ile yüzde 98 engelli raporu bulunan, trafik kazası sonucu belden aşağısı tutmayan Serdal Yıldırım aynı koğuşu paylaşmaktadır. Beline takılan platinler kaydığı için yeniden ameliyat olması gereken Yıldırım’ın ameliyatı, hapishane koşullarında yapılamıyor. Yıldırım, vücudunun birçok fonksiyonunu kullanamamaktadır ve tekerlekli sandalye ile yaşamını sürdürmektedir. Üç mahpus da hayatlarını idame ettirmek için birbirlerine muhtaç durumdalar ve Adli Tıp Kurumu (ATK) her üç mahpus için de ayrı ayrı yardımsız yaşayamayacaklarına ilişkin raporlar vermiştir” ifadelerine yer verildi. 

ÖLÜM ORUCU 

Farklı cezaevlerinde ölüm orucunda bulunan siyasi tutukluların durumuna değinilen bültende, ölüm orucunun bağışıklık sistemini zayıflattığı ve salgın nedeniyle eylemi yapan kişilerin büyük risk altında olduğu vurgulandı. Bültende, ayrıca siyasi tutukluların bir an evvel tahliye edilmesi ve ölüm orucu taleplerinin yerine getirilmesi çağrısı yapıldı. 

YAŞANAN BAŞLICA SORUNLAR 

Devamında cezaevlerinde yaşanan başlıca sorunlara yer verilen bültende, tutukluların cezaevi revirine çıkarılmaları ve hastane sevklerinde aksamaların yaşandığı belirtildi. Tutukluların yaşanan aksaklıların giderilmesi için verdikleri şikayet dilekçelerinin çoğunun işleme konulmadığı kaydedilen bültende, “Raporlarında periyodik kontrol yapılmasının gerekli olduğu belirtilen hasta mahpusların bu kontrolleri, sağlık raporlarında belirtilen sürelerde yapılmamaktadır. Bazı hasta mahpusların diyet yemeklerle beslenmesi gerekmektedir. Ancak kendilerine verilen yemekler, diyetlerine uygun değildir. Normal yemeklerin de kişi başına düşen miktardan daha az verildiği hapishaneler bulunmaktadır. Bazı ağır hasta mahpusların, geçirdikleri operasyonlarda yanlarında refakatçi kalması zorunlu olmasına rağmen talepleri karşılanmamaktadır” bilgilerine yer verildi. 

TALEPLER 

Hücre ve koğuşların sağlıklı yaşam sürdürmeye elverişli olmadığı belirtilen bültende, şu talepler sıralandı: “Ağır hasta mahpusların salgın hastalık durumunda ciddi risk grubunda bulunması nedeniyle serbest bırakılarak infazlarının ertelenmesini, tutuklu olanların serbest bırakılsın. Hasta mahpusların her koşulda sadece klinik yaklaşım ile değerlendirilmesini, alıkonulmasının uygun olmadığına dair tıbbi raporları olan mahpuslar ivedilikle salıverilsin. Virüsün özellikle 60 yaş üstü kişilerde ölümcül etkisi göz önünde bulundurularak, 60 yaş üstü mahpusların tedbiren serbest bırakılarak infazları ertelensin, tutuklu olanların serbest bırakılsın.  Adil yargılanma talebiyle ölüm orucu eyleminin 130. gününde bulunan Av. Ebru Timtik ve 99. gününde bulunan Av. Aytaç Ünsal'ın salgın hastalık durumunda ciddi risk grubunda bulunması nedeniyle taleplerinin kabulü ile serbest bırakılsın.”