RİZE

İkizdere Dernekler Federasyonu (İDEF), AKP genel Başkan Yardımcısı Hayati Yazıcı ve Rize valisi tarafından Rize'de 30 Nisan 2021 tarihinde Gürdere ve Cevizli köylülerine "bilgilendirme" adı altında düzenlediği etkinliğe ilişkin açıklama yaptı. Etkinlikte, köylülere verilen bilgilerin yanlış olduğu dile getirildi. 

Toplantı bilgilerinin Rize'nin Sesi gazetesinde İsmet Köseoğlu'nun haberinden alındığı belirtilen açıklamada, verilen bilgilere ilişkin şu düzeltmeler yapıldı:

■ "AKP genel Başkan Yardımcısı Rize Milletvekili Hayati Yazıcı burada çok özel bir taş olduğu kanısına varıldı. Bu teknik bir konudur. Mühendisler araştırdı Kullanılacak malzeme nitelikli Bazalt olduğu ve deniz suyuna dayanıklı olacağı ve ağır olacağı bildirilmiş. Böyle taş yalnız İkizdere'deki bu vadide var.

Doğru Bilgi: Öncelikle Bazalt hakkında bazı ön bilgiler vermek gerekmektedir. Bazalt Uluslararası Jeoloji Bilimleri Birliği tarafından yapılan tanımlamaya göre; içeriğinde oranca yüzde 43-52 arasında silikat (SiO2) içeren ince taneli magmatik bir kayaçtır. Hem kıta hem de okyanus kabuğunda bulunan bir volkanik kaya türü olup, ortalama yoğunluğu 3,0 g / cm3'tür. Proje alanı için bu yoğunluk değeri ortalama bir değer ile 2,7 g / cm3 olarak verilmiştir. Bazaltlar diğer birçok kaya türüne göre çok hızlı şekilde ayrışırlar, havada hızlıca oksitlenir, kayayı içinde bulunan demiroksit nedeniyle kahverengiden kırmızı renge dönüştürür Ayrıca kimyasal ayrışma nedeniyle içeriğinde bulunan kalsiyum, sodyum ve magnezyum gibi suda çözünür katyonları serbest bırakır. Dünya'daki en yaygın volkanik kaya türüdür. Türkiye de de yoğun olarak bulunan bazalt Karadeniz bölgesinde yoğun olarak bulunur."

■ "97 Hektarlık bir alanda ruhsat alınmış ama 13.45 Hektarlık bir yerde çalışma ruhsatı, 'Sizler çevrecisiniz, biz sizden daha fazla çevreci ve yeşilciyiz. Susuz bırakılma endişenizi anlıyorum ama öyle bir şey kesinlikle olamaz. Her şey kontrol altında yapılacak. Azami 20 milyon ton taş taşınarak Lojistik dolacak. En fazla 3 yılda tamamlandıktan sonra buradan bir daha taş alınamayacak ve ocak kapatılarak eski haline getirilecek' dedi.

Doğru Bilgi: Şimşirlik Köyü sınırları içindeki ocak 35 yıl, Cevizlik Köyü ve Gürdere sınırları içindeki mermer ocağı 75 yıl, Cevizlik Bazalt Taş Ocağı ise 4 yıl boyunca devam edecek ve yıllık toplamda 16 milyon milyon ton Yeni başvuru alınmış Gürdere Bazalt ocağı Açıklarsak, üç taş ocağının kapladığı yaklaşık 320 hektar! Başka bir hesap yaparsak 455 futbol sahası kadar bir alandan bahsediyoruz. Daha başka bir hesap yaparsak ve iyimser rakamlarla mesela dört metrekarede bir ağaç olsa 750 bin ağaçtan, daha da iyimser olsak ve 10 metrekare de bir ağaç olsa 324 bin ağaçtan, süper iyimser olsak ve Karadeniz gibi yerde 100 metrekarede bir ağaç olsa desek 32 bin ağaçtan bahsetmekteyiz. Başka? Mesela tarım arazileri kaybı, yaşam alanlarının şevlere dönüşmesi, toz, ağır iş makinası gürültüsü, her gün üç ocaktan ayrı dinamit atımları, patlatma şokları, trafik yoğunluğu, yolların bozulması, peyzajın bozulması."

■ "Firma yetkilileri söz konusu taş ocağında patlatmaların gündüz saatlerinde olacağını..."

Doğru bilgi: Patlatmaları yaratacağı hasarlar ortalama eğimlerin yüzde 70'ler de olduğu bu bölgede yaratacağı heyelanlar gözden kaçırılmaya çalışılmaktadır. Çalışılan her gün (yılda 312 gün) bir patlatma, dolayısıyla yılda 312, 4 yılda ise bin 200'den fazla patlatma yapılacağı ve yerleşim yerlerinin kuş uçuşu sahaya çok da uzak olmadığı raporda yazmakta. Taş ocaklarında gerçekleştirilen patlamalarla oluşan sarsıntıların deprem etkisi yarattığını da dile getiren Kantarcı, söz konusu patlatmaların Kandilli Rasathanesi Deprem Enstitüsü'nde 'önemli yer sarsıntıları'olarak kaydedildiğini dile getirdi. Bursa Gemlik civarında 2007 yılında gerçekleştirilen bir patlatmanın istasyon kayıtlarıyla, aynı yıl Trabzon'da gerçekleştirilen diğer bir patlatmanın istasyon kayıtlarının 2,6 olarak belirlendiğine dikkati çekmiştir.

■ "Mümkün olduğunca çevreye toz bırakmamak için sürekli tankerlerle ıslatma yapacaklarını ve mağduriyete imkan vermeyeceklerini..."

Doğru Bilgi: Taş ocaklarının toz açısından çevreye vereceği zararlarla ilgili onlarca bilimsel yayın yapılmıştır. Özellikle yapılan saha çalışmalarında İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Toprak İlmi ve Ekoloji Abd. Emekli Öğretim Üyesi Prof. Dr. M. Doğan Kantarcı, son yıllarda Türkiye'nin en önemli çevre sorunlarının başında gelen taş ocaklarının yeraltı suları, tarım ve yaşam alanlarına verdiği zararları ele alan kapsamlı rapor hazırladı. Rapora göre Türkiye genelinde sayıları on binlerle ifade edilen açık taş ocağı işletmeciliği, deprem etkisi yaratan patlatmalarla yeraltı sularını yok ederken, çıkardığı toz ile döllenmeyi önleyerek meyve ağaçlarını verimsizleşmesine, balıkların ölümüne neden oluyor."

'GERİ DÖNÜŞÜMÜ OLMAYAN YIKIM VE TALANIN HAKLI GEREKÇESİ YOKTUR'
Gelişmiş pek çok ülke, dünyada yaşanan iklim ve ekolojik krize karşı İkizdere Vadisi gibi eşsiz yerleri koruma altına alırken, Türkiye'de doğa ve yaşam alanlarının taş ocaklarına kurban edilmesinin hiçbir anlamı olmadığının altını çizen İDEF, "Verilen yanlış kararlardan dönülmesi oldukça kolaydır. Geri dönüşümü olmayan yıkım ve talan yapıldığın da, bunun sorumluluğunun hiçbir haklı gerekçesi olmayacaktır" vurgusu yapıldı.