İnsan Hakları Derneği (İHD) İzmir Şubesi, 2022 yılında Ege bölgesinde yer alan hapishanelerde yaşanan hak ihlallerine ilişkin raporunu dernek binasında düzenlediği basın toplantısıyla açıkladı.

Raporu kamuoyuyla paylaşan İHD İzmir Şube Başkanı Zafer İncin, 2022 yılında da hapishanelerde hak ihlallerinin artarak devam ettiğini söyledi. Kendi Anayasasına uymayan bir devletle karşı karşıya olduklarını kaydeden İncin, siyasi tutsakların giderek ağırlaşan koşullara sürüklendiğini vurguladı.

2022 yılında da tutsakların yaşam haklarının ihlal edildiğini dile getiren İncin, "Yetkililer bu ölümlere, çoğunlukla, intihar diyorlar. Böyle bile olsa mahpusu intihara sürükleyen hapishane koşulları, idarelerin tutumu, gönderilen genelgelerin ya da çıkarılan yasaların eşitsizliği değil midir" dedi.

Çıkarılan yönetmeliklerle tutsakların koşullu salıverilme hakkının keyfi gerekçelerle engellenmesine zemin hazırlandığını vurgulayan İncin, "Bunun sonucu olarak absürt sorular ve pişmanlık dayatmasıyla birçok mahpusun koşullu salıverilme hakları ellerinden alındığı gibi bazı mahpusların da infazları yakılmıştır" dedi.

Ege bölgesinde daha çok sağlığa erişim engeli, tecrit, infaz yakma, sağlıksız ve yetersiz beslenme, iletişim engeli gibi hak ihlallerinin yaşandığını vurgulayan İncin, pek çok hapishanede tecridin bir cezalandırma yöntemi olarak varlığını sürdürdüğünü söyledi.

"Koğuşlardaki kapasitenin üstünde tutulan mahpuslara; yemeklerin yetersiz verildiği, bazı mahpusların yerde veya dönüşümlü yatmak zorunda kaldığı, hijyenik olmayan ortamlarda yaşamak zorunda kaldıkları, bu durumun mahpusların sağlıklarında olumsuzluklar yarattığı bunun sonucu olarak da hasta mahpusların sayısında artış olduğu tespit edilmiştir" diyen İncin, tutsakların sürgün sevklerle ailelerinden uzaklaştırıldıklarına da dikkat çekti.

Kürtçe yazılan mektupların tutsaklara ulaştırılmadığına işaret eden İncin, "Bu husus haberleşme özgürlüğünün ihlalidir. Türkçe yazılı mektupların ise mahpusların eline geç ulaşması söz konusudur. Ayrıca mahpusların yazdığı kitaplar kendilerine verilmemektedir. Yine Kürtçe yazılan kitaplar alınıp yok edilmektedir" ifadelerini kullandı.

"Hücre cezalarının sayısının artması, hapishane idaresi bilgisi dahilinde olan veya olmayan mahpuslara yönelik gardiyanlar tarafından gerçekleştirilen ağır darp, kötü muamele ve işkence olaylarında hapishane doktorunun rapor vermediği şeklinde gerçekleştirilen mahpus beyanları vardır" diyen İncin, ekonomik sıkıntıların tutsaklara da yansıdığını aktardı.

Özellikle hasta tutsakların tedavilerinde ciddi aksamalar yaşandığını kaydeden İncin, hastaneye gidiş gelişlerde ise çıplak arama ve ağız içi araması yapıldığını dile getirdi. İncin, engelli, yaşlı ve ağır hasta tutsakların tek kişilik hücrelerde tutulmasına da tepki gösterdi.

İncin, şöyle devam etti: "Devlet sürekli yeni tipte hapishaneler inşa etmektedir. Bodrum S Tipi ve Kırıklar YGC (Yüksek güvenlikli Cezaevleri) tecriti daha derinleştirmektedir. İnsan Hakları Derneği İzmir Şubesi olarak yetkililerden; yaşanan hak ihlallerinin yasal ve uygulamadaki sebeplerinin ortadan kaldırılmasını ve mahpuslar için bir an evvel insani yaşam koşullarının temin edilmesini istiyoruz. Kamuoyunu bu konuda duyarlılığa davet ediyoruz."

Rapora göre 2022 yılında 69 kez tecrit uygulaması, 6 kez çıplak arama dayatması, 38 kez denetimli serbestlik hakkının engellenmesi, 7 kez işkence, 8 kez şüpheli ölüm başta olmak üzere toplam 785 hak ihlali yaşandı.