TÖB-DER'in kurucu genel başkanı, egitimci Haydar Orhan yaşamını yitirdi. Orhan’ın cenazesinin 1 Aralik 2017 Cuma günü (bugün) öğle Kartal  Uğur Mumcu  Mahallesi Adnan Kahveci Camii’nden kaldirilacağı bildirildi.

Haydar Orhan, Kayseri Pazarören Köy Enstitüsü’nden mezun olduktan sonra; Ankara Hasanoğlan Yüksek Köy Enstitüsü’nde öğrenimini sürdürdü. Hükümetin Köy Enstitülerini kapatma kararının ardından Nevşehir’in değişik ilçe ve köylerinde öğretmenlik yaptı.1960 yılında eşinin uzun sürecek olan tedavisi nedeniyle Ankara’ya tayin oldu.

12 Mart 1970 askeri darbesinin ilan edilmesiyle birlikte ülkede sendika ve derneklerin neredeyse tamamı kapatıldı ve faaliyetleri yasaklanmıştı. Haydar Orhan’ın da üyesi olduğu TÖS kapatılmış Genel  Başkanı Fakir Baykurt  tutuklanmıştı. Sıkıyönetim TÖS’ün tüm malvarlığına el konulması için kayyum atamıştı.

Tam da bu esnada öne çıkarak Ankara merkez ve şubeleri de dahil olmak üzere tüm yurt sathında TÖS şube temsilcileriyle görüşen Haydar Orhan, birlikte hareket ettiği diğer arkadaşları ile beraber 3 Eylül 1971’de Türkiye Öğretmenler Birliği’ni (TÖB) kurdular.

Örgütün kurucu genel başkanlığına da Haydar Orhan getirildi. Yasal sorunlar nedeniyle TÖB’den, 1972 yılında  TÖB-DER’i kurma kararı aldılar. Sıkıyönetim koşullarında tutuklanan binlerce  öğretmenin sıkıyönetim mahkemelerinde görülen dava savunmaları  TÖB-DER avukatlarınca yürütüldü. Sıkıyönetim mahkemeleri tarafından düşünceleri nedeniyle tutuklanmış  ve açığa alınmış binlerce öğretmen ve ailesi TÖB-DER tarafından finanse edilmiştir.

Deniz Gezmiş  ve arkadaşlarının ayrıca tutuklu bulunan pek çok yurtsever devrimci ve aydının davaları Halit Çelenk  gibi TÖB-DER’li avukatlar tarafından sonuna kadar yürütülmüştür. 

Haydar Orhan; kamu çalışanlarının haklı mücadelesinin dışında, pahalılığa karşı etkin mücadele verdi. Üreticinin emeğinin aracılara kaptırılmaması için HALKKOP şubelerini açarak üreticiden tüketiciye aracısız, tefecisiz kaliteli tüketim ürünlerinin yoksul emekçilerin sofralarına ulaşmasını sağladı.

Haydar Orhan’ın bu çabaları da karşılıksız kalmamış 12 Eylül askeri darbesi tarafından  halkı örgütlü mücadeleye teşvik etmek ve kominizim propagandası yapmak suçlamasıyla tutuklanmasına neden olmuş.

1972 yılında emekli olan Haydar Orhan, mücadele adamı olmanın yanında iyi bir öğretmen olarak  çocuklarına, öğrencilerine ve topluma örnek olmuştur.