Döviz kurlarında yaşanan yüksek oranlı artışların yol açtığı enflasyon halkın alım gücünü eritirken, dar ve sabit gelirliler arasındaki yoksulluk ve açlık riski giderek artıyor. Ağustosta dört kişilik bir ailenin açlık sınırı yüzde 1,64 artarak 2 bin 164 liraya çıkarken, yoksulluk sınırı da yüzde 2,61 oranında artarak ilk kez 8 bin lira sınırını aşıp 8 bin 119 liraya ulaştı.

Birleşik Kamu-İş Konfederasyonu Ar-Ge Birimi’nin ağustos ayı çalışmasının sonuçlarına göre, 2018 yılının ilk sekiz aylık döneminde açlık sınırı yüzde 15,18, gıda dışı harcamalar yüzde 11,9 ve yoksulluk sınırı da yüzde 12,75 oranında artış gösterdi. Son bir yıllık dönemde ise açlık sınırı yüzde 22,93, gıda dışı harcamalar yüzde 17,33, yoksulluk sınırı da 18,77 oranında artış kaydetti.

Yumurta yüzde 44 zamlandı

Dört kişilik bir ailenin gıda yoksulluğu sınırının ağustos ayında yüzde 1,61 oranında artarak 2 bin 164 liraya yükselmesinde süt, yoğurt, yumurta, et, zeytin gibi harcama kalemlerinde yaşanan artışlar belirleyici oldu. Ankara’da en fazla alışveriş yapılan pazar ve marketlerden derlenen fiyatlara göre ağustos ayında et (kırmızı et, tavuk ve balık) için yapılması gereken harcama tutarı, bir önceki aya göre yüzde 0,59 oranında artarak 648,5 liraya kadar yükseldi. Yumurta harcamaları yüzde 44,9 oranında artarak 45,8 liraya yükselirken, kuru bakliyat harcamaları yüzde 4,54 azalarak değişmeyerek 50,5 lirada kaldı. Ağustosta süt-yoğurt harcamaları yüzde 8,97 oranında artarak 375,3 liraya çıkarken, peynir harcamaları yüzde 8 azalarak artarak 90,8 lira oldu.

Hesaplamalar, çalışan yetişkin bir erkek için günlük 3 bin 500, yetişkin bir kadın için 2 bin 800, çocuk için 2 bin 100 kalori, bir genç için de 3 bin 780 kalori gereksinimi dikkate alınarak yapıldı. Buna göre ağustosta açlık sınırı yetişkin bir erkek için 621,8 lira, yetişkin bir kadın için 497,5 lira, çocuk için 373,1 lira ve genç için de 671,6 lira oldu.

Diğer açlık ve yoksulluk sınırı araştırmalarından farklı olarak, yoksulluk sınırının belirlenmesinde gıda dışı harcamaların fiyat artışları da esas alınarak yapılan araştırmaya göre, dört kişilik bir ailenin yoksunluk hissi duymadan gıda dışındaki gereksinimlerini karşılayabilmesi için gereken harcama tutarı ağustosta, temmuza ayına göre yüzde 2,98 oranında arttı ve 5 bin 955 liraya yükseldi.

Ağustosta giyim ve ayakkabı harcamaları 497,7 liraya indi. Barınma harcamaları bin 114 lira, ev eşyası harcamaları 622,7 lira, sağlık harcamaları 199,7 lira, ulaştırma harcamaları bin 384 lira, haberleşme harcamaları 273, eğlence ve kültür harcamaları 272,4 lira, eğitim harcamaları 192,2 lira, lokanta ve otel harcamaları 612,8 lira, diğer mal ve hizmetlerle ilgili harcamalar 410,4 lira, alkollü içki ve sigara harcamaları ise 373,8 lira oldu.

Gıda dışı harcamalar, bu yılın ilk sekiz aylık döneminde yüzde 11,9, son bir yıllık dönemde ise yüzde 17,33 oranında arttı. Gıda dışı harcamalar bir yıl önce (Ağustos 2018) 5 bin 75 lira olarak gerçekleşmişti.

‘Sınıra’ yaklaşabilen kaldı mı?

Dört kişilik bir ailenin insan onuruna yaraşır bir şekilde yaşayabilmesi için yapması gereken zorunlu gıda ile gıda dışı harcamaların toplam tutarını gösteren yoksulluk sınırı ise ağustos ayında yüzde 2,61 oranında artarak 7 bin 912 liradan 8 bin 119 liraya çıktı. Ağustosta da yoksulluk sınırının yüzde 26,7’sini gıda, yüzde 73,3’ünü gıda dışı harcamalardan oluştu.

Yoksulluk sınırında yılın ilk sekiz ayında yüzde 12,75 artış yaşandı. Ağustos sonu itibariyle son bir yılda yoksulluk sınırında yaşanan artış ise yüzde 18,77 olarak gerçekleşti. Yoksulluk sınırı geçen yıl ağustos ayında 6 bin 836 lira olarak gerçekleşmişti.